بیانات حجت الاسلام والمسلمین قاسم خانی امام جمعه شهرستان خوی در خطبه های اول و دوم آیین عبادی سیاسی نماز جمعه خوی
همه شما و خودم را به تقوای الهی و پرهیز از گناه و آلودگیها سفارش میکنم.
دعای پنجاهم صحیفه سجادیه «فِی الرَّهْبَهِ» در خوف از خداوند است:
اللَّهُمَّ إِنِّی وَجَدْتُ فِیما أَنْزَلْتَ مِنْ کِتَابِکَ ، وَ بَشَّرْتَ بِهِ عِبَادَکَ أَنْ قُلْتَ ﴿یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَهِ اللَّهِ ، إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً﴾
خدایا! در آنچه از قرآنت نازل فرمودی و بندگانت را به آن مژده دادی، یافتم که فرمودی: «ای بندگان من که به سبب گناه بر خود زیادهروی کردید! از رحمت خدا نومید نشوید؛ مسلماً خدا همه گناهان را میآمرزد»
در ادامه امام سجادعلیه السلام میفرمایند:
«وَ قَدْ تَقَدَّمَ مِنِّی مَا قَدْ عَلِمْتَ وَ مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّی ، فَیَا سَوْأَتَا مِمَّا أَحْصَاهُ عَلَیَّ کِتَابُکَ»
در گذشته از من گناهانی سر زد که به آنها آگاهی؛ و خطاها و معصیتهایی بر عهدۀ من است که به اندازه و مقدار و کیفیت و چگونگی آنها از من داناتری؛ پس وای به رسوایی من از آنچه پرونده من ثبت کرده.
فَلَوْ لَا الْمَوَاقِفُ الَّتِی أُؤَمِّلُ مِنْ عَفْوِکَ الَّذِی شَمِلَ کُلَّ شَیْءٍ لَأَلْقَیْتُ بِیَدِی ، وَ لَوْ أَنَّ أَحَداً اسْتَطَاعَ الْهَرَبَ مِنْ رَبِّهِ لَکُنْتُ أَنَا أَحَقَّ بِالْهَرَبِ مِنْکَ.
و اگر نبود محلها و جایگاههایی که به عفو و بخششت که فراگیر هر چیز است امید ببندم، خود را از دست میدادم؛ و از نجاتم مأیوس میشدم. اگر کسی میتوانست از پروردگارش بگریزد؛ من بهخاطر این همه گناهانم، برای این که دچار عذاب نشوم، به گریز از تو سزاوارتر بودم.
در میزانالحکمه در ماده “عفو” این حدیث آمده است.
قالَ أعرابیٌّ : یا رَسولَ اللّه ِ ، مَن یُحاسِبُ الخَلقَ یَومَ القِیامَهِ ؟ قالَ : اللّه ُ عزَّوجلَّ ، قالَ : نَجَونا ورَبِّ الکَعبَهِ ! قالَ : وکَیفَ ذاکَ یا أعرابِیُّ ؟ ! قالَ : لأِننَّ الکَریمَ إذا قَدَرَ عَفا.
عربى بادیه نشین به رسول خدا صلى الله علیه و آله عرض کرد: اى رسول خدا! روز قیامت چه کسى بهحساب خلایق میرسد؟ فرمود: خداوند عزّوجلّ. بادیه نشین گفت: به خداوندگار کعبه سوگند که نجات یافتهایم! حضرت فرمود: چگونه، اى اعرابى؟ عرض کرد: زیرا کریم هرگاه قدرت یابد ببخشاید.
ما هیچوقت نباید به عفو خداوند متعال مغرور شویم اما هیچوقت هم نباید از عفو خداوند متعال ناامید بشویم.
از جمله اعمالی که در ماه مبارک رمضان باید ویژه مواظبت نماییم، نماز است.
درباره نماز حدیث شریفی داریم که جناب آقای ریشهری در ماده “صلاه” در میزانالحکمه آورده که اصل حدیث در بحارالانوار جلد ۸۲ صفحه ۲۲۷ است پیامبر میفرماید:
«…هِی أوَّلُ ما یُنظَرُ فیهِ مِن عَمَلِ ابنِ آدَمَ»
نماز ، نخستین عمل فرزند آدم است که به آن رسیدگى مى شود:
آیه الله بهجت فرمود: اولین قدم برای این که خودمان را اصلاح کنیم اصلاح نماز است.
در ادامه حدیث پیامبر فرمودند:
«فإن صَحَّت نُظِرَ فی عَمَلِهِ، وإن لَم تَصِحَّ لَم یُنظَرْ فی بَقِیَّهِ عَمَلِهِ»
اگر [نماز] درست بود به دیگر اعمالش رسیدگى میشود و اگر درست نبود سایر اعمالش هم رسیدگى نمیشود.
هرچقدر برای نماز سرمایهگذاری کنیم جا دارد چه در خانه و خانواده و چه آموزشوپرورش و جامعه.
در حدیثی پیامبر اعظم فرمود: «المصلی یناجی ربه» نمازگزار با پروردگارش درگوشی صحبت میکند.
در حدیثی دیگر که در نهجالفصاحه آمده پیامبر میفرمایند: یک بدن را در نظر بگیرید سر چقدر در بدن مهم است؛ اگر سر نباشد بدن دیگر قابلیت ادامه حیات ندارد.
«مَوْضِعُ الصَّلاهِ مِنَ الدّینِ کَمَوْضِعِ الرَّأْسِ مِنَ الْجَسَدِ»
جایگاه نماز در دین همانند سر نسبت به بدن است.
آیت الله جوادی آملی در تسنیم جلد ۴ ذیل همین آیه شریفه میفرماید: اقامه نماز که از همه ما خواسته شده بهخاطر این است که هم آداب ظاهری نماز را رعایت کنیم وضو بگیریم و روبهقبله و… و هم آداب باطنی را حضور قلب و خشوع را در نماز باید به دست بیاوریم.
[مشکل شدن امور به خاطر ترک نماز] آیت اللَّه شیخ عبدالکریم حق شناس تهرانی نقل کردند: موقعی که من در قم ساکن بودم، یکی از جوانهایی که با من رابطه داشت نامه ای به من نوشت که: فلانی! مشکل حادّی برایم پیش آمده، شما دعا بفرمایید تا شاید از آن خلاص شوم. من هم به حرم حضرت معصومه علیها السلام رفتم و برای نجات او دعا کردم. شبانگاه خواب دیدم که جوان مذکور به اتاقم آمده و به سینه میزند و حسین، حسین میگوید. خواب را برای مرحوم آیت اللَّه آقای حجّت نقل کردم. ایشان چنین تعبیر فرمود: این شخص مضطرّ است، بیشتر درباره او دعا کنید. من هم اجابت کرده و بیشتر دعا کردم. تا آن که شبی مجدّداً در عالم خواب به من گفتند: ما آن مشکل را مرتفع می کنیم، به شرط آن که او نماز بخواند و هرگاه در نماز کوتاهی کند، دوباره او را مبتلا میکنیم. من پس از بیدار شدن از خواب، بسیار تعجّب کردم و همان طور که در خواب شرط شده بود، دستوری را طی نامه ای برای او نوشتم. او نیز در جواب من نوشت: شما از کجا ملتفت شدید که من نماز نمی خوانم؟! هیچ کس حتی پدر و مادرم نیز از آن اطّلاع نداشتند.
نکته دیگر اینکه نماز جماعت خیلی مهم است در وسائل جلد ۸ صفحه ۲۹۳ یک حدیث آمده که پیامبر اکرم به یک نابینا فرمود: تو که نابینا هستی هم معذور نیستی باید مسجد بروی گفت: من نمیتوانم بروم فرمود: یک طناب وصل کن بین خانه و مسجد طناب را بگیر و خودت را به مسجد برسان تا از نماز جماعت محروم نشوی.
یکی از اساتید در قم منزلشان در یک محل بالاشهر بود بعد مدتی پایینشهر رفت. پرسیدند: معمولاً بر عکس عمل میکنند از پایین شهر به بالاشهر میآیند! فرمود: آن منزل قبلی ما با مسجد فاصله داشت من منزل را در جای انتخاب کردم که نزدیک مسجد باشد تا خانواده من بتواند مسجد بروند.مرد منزل به فکر ثواب خانواده خودش هم هست.
بزرگترین اجتماع مسجد هم همین نمازجمعه است این قدر ثواب دارد که در “من لا یحضر الفقیه” حدیثی از پیامبر اعظم آمده است پیامبر اعظم فرمودند:
«مَن أتَى الجُمُعَهَ إیمانا و احتِسابا استَأنَفَ العَمَلَ»
هر که از روى ایمان و بهحساب خدا در نمازجمعه شرکت کند، اعمالش را از نو آغاز کند.[خداوند به پاداش آن گناهان گذشتهاش را بیامرزد و نامه عمل جدیدى برایش باز کند].
عبادَ الله اُوصیکم و نَفسِی بِتقوَی الله. بندگان خدا مجددا خودم و شما را به رعایت تقوای الهی، انجام واجبات و ترک محرمات سفارش می کنم. مخصوصا توصیه می کنم از ظلم بترسیم. آقایی که در منزل به خانم ظلم می کنی، بترس از خشم خدا، همه مان باید بترسیم از خشم خدا نکند به کسی که جز خدا پناهی ندارد ظلم کنیم. آیه الله خرازی کتابی به نام “روزنههایی از عالم غیب” دارند که حکایاتش همه صحیح و مستند است.
در صفحه ۱۸۹ از پدر آقا شیخ مرتضی زاهد، نقل میکنند ایشان یک سفرنامهای دارد که در این سفرنامه می گوید: در سال ۱۲۸۸ قمری یعنی تقریباً ۱۱۳ سال قبل در ایران قحطی آمده بود. [الان میشود ۱۵۷ سال قبل] من نانوایی رفتم دیدم یک جمعیت فراوانی آمده به گونهای که به سختی خودم را به داخل نانوایی رساندم در آنجا دیدم یک جوانی یهودی به شاطر خیلی التماس میکرد که به من یک دانه نان بده قحطی آمده بود یک دانه نان خیلی چیز با ارزشی بود شاطر اعتنایی به این جوان یهودی نمیکرد از این طرف پسر یهودی خیلی اصرار میکرد به هر حال گرسنه بود شاطر عصبانی شد پارو را کنار گذاشت و به جوان گفت: بیا نزدیک وقتی جوان نزدیک شد شاطر به نانگیر گفت: یقه پیراهن این جوان را بگیر و باز بکن رفت از ریگهای داخل نانوایی یک پارو ریگ داغ برداشت در پیراهن این جوان یهودی ریخت فریاد جوان بلند شد که تمام بدنم سوخت بعد یک نفرین کرد و رفت.
پدر آقای زاهد میگوید: من خودم دیدم که این شاطر مشغول کار شد یک دفعه دادش بلند شد سوختم مردم آمدند لباسش را کندند دیدن از گردن تا کمرش تاول زده است
به منزل بردنش مشرف به موت شد دو دکتر برایش آوردند یک دکتر مسلمان ودیگری یهودی وقتی ماجرای آن جوان را برای دکتر مسلمان تعریف کردند گفت: بروید آن جوان یهودی را بیاورید به او گفتند: هر چقدر پول بخواهی به تو میدهیم از این شخص راضی باش. جوان یهودی گفت: آن حال مخصوصی که در آن حال نفرین کردم الان برای من پیدا نمیشود بعد از دو ساعت شاطر مرد.
در خطبه دوم به ذکر چند مناسبت بسنده می کنم:
۱. امروز ۲۴ اسفند ماه در چهارمین روز ماه مبارک رمضان قرار داریم.
خداوند متعال میفرماید:
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ»
ای اهل ایمان! روزه بر شما مقرّر و لازم شده. و یک حدیث قدسی داریم که خداوند میفرماید: «الصَّوْمُ لِی وَ أَنَا اُجْزَی بِه» روزه برای من است و من پاداش روزه هستم.
یک تعبیر دیگری هم داریم دررابطه با روزه که این روزه باعث سلامت انسان میشود «صُومُوا تَصِحُّوا».
آیت الله مکارم در تفسیر نمونه می فرماید: یک دانشمند آمریکایی میگوید من تحقیق کردم اگر انسان در روز ۷ یا ۸ ساعت چیزی نخورد بسیاری از بیماریهای بدنش معالجه میشود این همان تعبیر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است که فرمودند: «صُومُوا تَصِحُّوا»
اگر دکتر متدین به شما گفت روزه برای شما ضرر دارد آن یک بحث دیگری است.
نکته دیگری در رابطه با ماه رمضان این است خداوند وقتی ماه رمضان را تعریف میکند؛ میفرماید:
شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَىٰ وَالْفُرْقَانِ.
ماه رمضان ماهی است که قرآن در آن نازل شده برای هدایت بشر و برای راهنمایی و امتیاز حق از باطل.
هذَا شَهْرُ الصِّیامِ، وَهذَا شَهْرُ الْقِیامِ، وَهذَا شَهْرُ الْإِنابَهِ، وَهذَا شَهْرُ التَّوْبَهِ، وَهذَا شَهْرُ الْمَغْفِرَهِ وَالرَّحْمَهِ، وَهذَا شَهْرُ الْعِتْقِ مِنَ النَّارِ.
این است ماه روزه و این است ماه بپاداری نماز و این است ماه بازگشت و این است ماه توبه و این است ماه آمرزش و رحمت و این است ماه رهایی از آتش دوزخ.
خودم و شما را به استفاده بیشتر از ماه رمضان از نظر معنویت توصیه میکنم.
سیره امام راحل عظیم الشان در ماه رمضان قابل تأمل است که تماموقتش را برای استفاده از ماه رمضان میگذاشت؛ روزی ۱۰ جزء قرآن میخواند قبل انقلاب به امام گفتند: در ماه رمضان تدریس بگذارید فراغتتان بیشتر است. امام فرمودند: خود ماه رمضان یک کار است. «فَاقْرَءُوا مَا تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ» تلاوت قرآن همیشه خوب است اما ماه مبارک رمضان بهار قرآن است هر آیه ثواب یک ختم قرآن دارد.
ماه رمضان شبها را یک پانزده دقیقه بگذاریم برای دعای افتتاح این دعای افتتاح چند صفحه اول توحید است بعدش صلوات بر پیامبر اکرم است تا امامزمان بعد دو صفحه مخصوص امامزمان است. دعای ابوحمزه بیست صفحه است اگر شبی دو صفحه ابوحمزه بخوانیم ده شب یک ابوحمزه خوانده شده است. از مناجات در این شب ها غفلت نکنیم.
سحرمان را بهتر استفاده کنیم بخشی از سحر را برای نماز شب بگذاریم.
۲. پیشاپیش نوروز۱۴۰۳ را تبریک عرض میکنم. چهارشنبه، نهم رمضان، اول فروردین است.
یا مقلّب الْقلوب و الْأبْصار یا مدبّر اللّیْل و النّهار یا محوّل الْحوْل و الْأحْوال حوّلْ حالنا إلی أحْسن الْحال.
مرحوم آقا شیخ عباس قمی در مفاتیح نمازی را آورده است ان شا الله موفق به خواندنش شدید دو تا دو رکعت بعد از ظهرین روز نوروز است.
صلهرحمی که نوروز دارد بینظیر است؛ امام صادق علیهالسلام در کافی باب ۷۷ باب زیارت برادران میفرماید: مَن زارَ أخاهُ للّه لا لِغَیرِهِ التِماسَ مَوعِدِ اللّه ِو تَنَجُّـزَ ما عِندَ اللّه ، وکَّلَ اللّه بهِ سَبعینَ ألفَ مَلَکٍ یُنادُونَهُ : ألا طِبْتَ و طابَتْ لکَ الجَنَّهُ.
هر که براى خدا، نه غیر او، و براى دستیابى به وعده خدا و دریافت آنچه نزد اوست، به دیدن برادر خود رود ، خداوند هفتاد هزار فرشته بر او گمارد که آوازش دهند که : هان! رستگار شدى ، و بهشت گوارایت باد.
مواظب باشیم در این ایام در این دید و بازدیدها گناه نشود. از گناه روزه خواری، از گناه بی حجابی، از سایر گناه ها را جلوگیری کنیم. عید واقعی زمانی است که در جامعه معصیت انجام نشود. بترسیم از قهر الهی. من از آمرین به معروف و ناهیان از منکرمان تشکر میکنم که مسئولیت این واجب مهم الهی را به صورت تبرعی عهده دار شده اند.
منتهی در این مقوله همه مردم و مسئولین باید میدان بیایند. روشن است که آسیب بی غیرتی و بی عفتی و بی حجابی برابر است با صدمات عمیق روحی و روانی، آسیبهای اجتماعی فراوان، از هم پاشیدگی نهاد خانواده و تبعات بعدی و مهمتر از همه خسران زندگی ابدی؛ بدیهی است سکوت و بی تفاوتی در برابر این همه، عذاب دردناکی را برای همه در پی خواهد داشت.
امسال را حضرت آقا مهار تورم و رشد تولید نامگذاری کرده بودند. با پایان یافتن سال این مأموریت را پایان یافته تلقی نکنیم. برای تداوم این مأموریت مسئولین باید:
یک- به جنگ اقتصادی معتقد باشند.
دو- اگر مدیرانشان توانمند نیستند باید مدیر توانمند بیاورند.
سه- فرایندهای اداری هر چه می توانند کاهش دهند.
من گزارش بعضی کارخانه ها را می خواندم، نگران کاغذبازی بودند خیلی عجیب است یک سرمایهگذاری در ایران آمد دید اذیتش میکنند سرمایهاش را در چین برد آنجا به تولید رسید؛ اما اینجا هنوز کار اداریاش تمام نشده. برای تولیدکننده هفتاد خان درست نکنیم.
مردم عزیز هم مأموریت خود را در بخش تقویت تولید با خرید کالای ایرانی و همچنین اقتصاد و میانه روی در سبک زندگی و دوری از اسراف مجدانه ادامه دهند.
آقا از اسراف ناراحتند ما در انرژی اسرافمان زیاد است گاهی اوقات در ادارهای، غیر اداره ای وسایل گرمایشی روشن است به خاطر این که هوا خنک شود پنجره را باز میکنند یا چراغهای متعدد روشن است، اینها باید حساب و کتاب داشته باشد.
قدر رهبری و توصیه ها و رهنمودهای آن عزیز را بدانیم. آقای پوتین در سفری که آمده بود، بعد از دیدار با رهبر معظم وقتی به روسیه برگشت گفت بهترین مترجمان روسی که زبان ایرانی را ترجمه میکنند را استفاده کنید، چرا که میخواهم اولین کسی باشم که از سخنان رهبر ایران آگاهی پیدا میکند؛ زیرا سخنان رهبر ایران یک- در بینالملل تأثیرگذار است دو- رهبر ایران هیچوقت دروغ نمیگوید سه- پیشبینیهای رهبر ایران قطعی است چهار- حرف تکراری نمیزند حرف نو دارد.
حضرت آقا در پایان سخنرانی اول سال در حرم امام رضا علیه السلام. یک بحث مهمی در مسائل جهانی داشتند فرمودند: بعضی ها میگویند سخنان رهبری تکراری است این تکرار نیست این که آنها میگویند ما میخواهیم جمهوری اسلامی را ساقط کنیم من به آنها میگویم: هیچ غلطی نمیتوانید بکنید این تکرار نیست این استقامت است این دستور قرآن کریم است که«فَاسْتَقِمْ کَمَا أُمِرْتَ».
۳. پنجشنبه/۲ فروردین/۱۰ رمضان سالروز وفات حضرت خدیجه سلام الله علیه است.
در عظمت حضرت خدیجه همین بس که جبرائیل وقتی بر پیامبر اکرم نازل میشود به ایشان عرضه میدارد:
«فَاقْرَأْ عَلَیْهَا السَّلَامَ منْ رَبِّهَا، وَ مِنِّی السَّلَام» از طرف خدا به حضرت خدیجه سلام برسان و از طرف من نیز سلام برسان.
در عظمت حضرت خدیجه همین بس که آیه ۶ سوره احزاب که فرمود: «النَّبِیُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ۖ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ» پیامبر از مؤمنین بر خودشان سزاوارتر است و همسران پیامبر مادر مؤمنین هستند.
مصداق بارز و اصلی امالمؤمنین خدیجه کبری است. خدیجه کبری حتی قبل از اسلام دو لقب برای ایشان مشهور بود یکی ام الایتام و ام الصعالیک مادر درماندگان؛ تمام سرمایه خودش را در اختیار پیامبر اکرم قرارداد بعضی از محققین میگویند: علت این که بعد غصب خلافت سریع فدک را گرفتند این بود که اینها تجربه حضرت خدیجه را داشتند که سرمایه عظیم حضرت خدیجه شعب ابیطالب را نجات داد.
این سرمایه حضرت خدیجه بود که اسلام را در کنار رشادتهای حضرت امیرالمؤمنین علیهالسلام حفظ کرد و گسترش داد. دست پیامبر اکرم برای حفظ فقرا باز بود.
عالم برجسته شیعه در الصحیح من سیره النبی جلد ۲ صفحه ۲۰۰ میفرماید: حضرت خدیجه در هنگام ازدواج بین ۲۵ تا ۲۸ سال بوده است و پیامبر اکرم ۲۵ساله
ادب حضرت خدیجه را در نظر بگیرید در بحارالانوار جلد ۱۶ صفحه ۴ این مطلب آمده است که وقتی حضرت ابوطالب عقد را خواندند پیامبر اکرم آماده شدند که از منزل حضرت خدیجه بیرون بروند جمله حضرت خدیجه این بود «إِلَی بَیْتِکَ فَبَیْتِی بَیْتُکَ وَ أَنَا جَارِیَتُک» بهسوی خانه خودتان بیایید. خانه من، خانه شماست و من کنیز شما هستم.
از آن طرف علاقه پیامبر به حضرت خدیجه این تعبیر در مناقب ابن مغازلی آمده که پیامبر اکرم فرمود: «کُنْتُ لَها عاشِقاً» من عاشق حضرت خدیجه بودم.